Home
» Wiki
»
S Werelds duurste ruimtetelescoop legt moment vast waarop twee sterrenstelsels op het punt staan te botsen
S Werelds duurste ruimtetelescoop legt moment vast waarop twee sterrenstelsels op het punt staan te botsen
Een andere verbluffende nieuwe afbeelding, teruggestuurd door de duurste ruimtetelescoop ter wereld, de James Webb-ruimtetelescoop, toont het moment waarop twee sterrenstelsels op het punt staan te botsen. Dit tweetal sterrenstelsels, Arp 107 genaamd, bevindt zich op een afstand van 465 miljoen lichtjaar van de aarde en is door de zwaartekracht van de interactie in vreemde vormen getrokken, maar het is geen volledig destructief proces. Door de botsing ontstonden ook nieuwe sterren: zwermen jonge sterren werden geboren in wervelende wolken van stof en gas.
Deze samengestelde afbeelding van Arp 107, gemaakt met behulp van gegevens van de NIRCam (Near Infrared Camera) en MIRI (Mid Infrared Instrument) van de James Webb-ruimtetelescoop, geeft een schat aan informatie over de stervormingsprocessen die in deze twee sterrenstelsels plaatsvinden en hoe ze honderden miljoenen jaren geleden met elkaar botsten.
De afbeelding hierboven is een samengesteld beeld, waarbij gegevens van de NIRCam-systemen (Near Infrared Camera) van James Webb en de MIRI-systemen (Mid Infrared Instrument) zijn gecombineerd. Deze twee apparaten werken in verschillende delen van het infraroodspectrum en kunnen daardoor verschillende gegevensprocessen vastleggen. Gegevens verzameld in het nabij-infraroodbereik worden in het wit weergegeven, waarbij de oudere sterren en de gasband die tussen de twee sterrenstelsels loopt, zijn gemarkeerd. Gegevens in het mid-infrarood worden in oranje en rood weergegeven. Ze markeren drukke stervormingsgebieden met heldere jonge sterren die grote hoeveelheden straling uitzenden.
Als u naar de onderstaande MIRI-gegevens kijkt, ziet u kenmerken zoals de gloed van het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg aan de rechterkant. Hoewel het zwarte gat zelf niet direct zichtbaar is, wordt het stof en gas dat rond de waarnemingshorizon dwarrelt, warmer en gloeit het helder naarmate het zwarte gat beweegt.
Op deze afbeelding van Arp 107, gemaakt met het MIRI (Mid-Infrared Instrument) van Webb, is het superzware zwarte gat in het centrum van het grote spiraalstelsel rechts te zien, zoals blijkt uit de kleine, heldere centrale kern. Deze heldere kern, waar het zwarte gat het meeste stof in banen trekt, vertoont ook de karakteristieke diffractiepieken van Webb. Deze worden veroorzaakt door de wisselwerking van het licht dat het uitstraalt met de structuur van de telescoop zelf.
De wervelingen van stervorming geven deze afbeelding een vergelijkbaar uiterlijk als het Wagenwielstelsel, een sterrenstelsel waarin eveneens een interactie plaatsvindt. Deze interacties of botsingen kunnen sterrenstelsels veranderen en hebben een ingewikkeld verband met de snelheid van stervorming.
Hoewel er in het verleden veel stervorming plaatsvond, konden botsingen tussen sterrenstelsels het gas samendrukken en zo de omstandigheden verbeteren die nodig zijn om meer sterren te vormen. Aan de andere kant blijkt uit gegevens van James Webb dat de botsingen ook veel gas verspreiden, waardoor mogelijk het materiaal verloren gaat dat nieuwe sterren nodig hebben om te vormen.
Het Arp 107-sterrenstelselpaar zal nog honderden miljoenen jaren blijven samensmelten en uiteindelijk één enkel sterrenstelsel vormen.